Tot voor kort was dit alles heel divers. Internaten werden beoordeeld op de doelgroep die ze bedienden en werden op basis daarvan gefinancierd. Dit bracht met zich mee dat over de loop der jaren een grote diversiteit aan parameters ontstond die een even grote ongelijkheid tussen de verschillende internaten met zich meebrachten. Een ongelijkheid op vlak van werkingsmiddelen, maar ook in omkadering, zelfs voor internaten die in de feiten een zelfde werking hadden. Ook onze internaten kampen met een krapte aan personeel, waarbij veelal werd gewezen op het precaire personeelsstatuut enerzijds en het ontbreken van een basiskader aan personeel anderzijds.
Stilaan groeide de nood aan één duidelijk decretaal kader. Zo’n visie is nodig. Voor het personeel, voor de besturen en voor de internen en hun ouders of voogd is het belangrijk te weten wat men kan en mag verwachten van een onderwijsinternaat. Internaten zijn geen hotels, noch zorginstellingen. Het voorontwerp van decreet Onderwijsinternaten bepaalt daarom dat een onderwijsinternaat zorgt voor “kwaliteitsvol verblijf voor en begeleiding van internen, gericht op hun ontwikkeling en het realiseren van hun schoolloopbaan”.
Minister van Onderwijs Ben Weyts werkte een visie uit en legt dit nu voor via een voorontwerp van decreet onderwijsinternaten, dat binnenkort ter bespreking voorligt in de commissie onderwijs van het Vlaams Parlement.
ORE’s? De OmkaderingsRekenEenheid
Het decreet maakt twee resolute keuzes: administratieve vereenvoudiging en méér omkaderingsmiddelen, lees personeel. De wildgroei aan erkenningsvormen verdwijnt. In de plaats komt er één erkenningsvorm, met name het onderwijsinternaat, met één eenvoudig omkaderingssysteem van ORE’s (OmkaderingsRekenEenheid).
De ORE zorgt ervoor dat gelijke situaties en internaten op een gelijke manier behandeld worden. Elke interne levert eenzelfde basispakket aan ORE’s op. Om tegemoet te komen aan specifieke profielen en problematieken, kunnen deze worden aangevuld met doelgroepspecifieke ORE’s. Zo wordt iedere interne verzekerd van de personeelsomkadering die voor hem of haar nodig is, ongeacht in welk onderwijsinternaat hij of zij zich bevindt. Bovendien is elk internaatbestuur zeker van een kwalitatief, door de overheid gefinancierd personeelskader én is het personeel zeker van zijn statuut.
Daarbovenop wordt voorzien in ORE’s voor ondersteuning in weekend en/of vakantieperiodes, aanvangsbegeleiding, beleidsondersteuning en professionalisering en het “Samen Internaat Maken”. Dit alles betekent dat er heel wat extra euro’s zullen geïnvesteerd moeten worden en die komen er ook.
Naast de ORE’s, die grotendeels ingezet dienen te worden voor de aanwerving van personeel, wordt een internaat gefinancierd via een vast werkingsbedrag per interne gebaseerd op informatie die de internaten aanleverden. Daarover is op dit moment nog debat en dat volgen we van nabij op.
Schaalgrootte
Het ontwerp van decreet kwam tot stand in nauw overleg met de sector. De basisomkadering in personeel, om alle shiften met internaatspersoneel kwalitatief ingevuld te krijgen, werd berekend en resulteerde in een bezetting van minimaal 65 internen. We begrijpen de ongerustheid bij de internaten die een kleiner aantal internen bedienen. Zij zien zich genoodzaakt om te fusioneren met één of meerdere andere internaten. Niet iedereen ziet dit even rooskleurig in. Daarom is het belangrijk te benadrukken dat een fusie in theorie niet altijd veel verschil hoeft te geven in de praktijk. In die praktijk zal er veelal één coördinerend directeur zijn voor verschillende vestigingen , maar de ORE’s geven de mogelijkheid om met voldoende kwaliteit op de eigen site te blijven en de werking te optimaliseren. De fusie betekent niet dat er ook op één campus gewerkt dient te worden. Ieder kan dus zijn eigenheid behouden.
Om te garanderen dat de onderwijsinternaten alle handvaten hebben om kwalitatieve omkadering te voorzien voor hun internen wordt ook een referentiekader onderwijsinternaatskwaliteit (RiK) uitgewerkt.
Overgangsmaatregelen
Dit alles betekent een hele omwenteling voor de onderwijsinternaten. Daarom worden er overgangsmaatregelen en extra budgetten voorzien voor onvoorziene individuele situaties. De bepalingen in het voorontwerp van decreet worden nog verfijnd op basis van binnengekomen bezorgdheden. We houden u hierover zeker op de hoogte.
Hoe dan ook staan we aan de start van een nieuw tijdperk voor onze onderwijsinternaten.
